Według najnowszych danych z raportu Deloitte, w większości europejskich krajów obserwuje się spadek liczby ukończonych inwestycji mieszkaniowych przy jednoczesnym wzroście cen za metr kwadratowy. Polska wyróżnia się na tle innych państw, notując największe podwyżki cen, które w Krakowie sięgnęły aż 28% w skali roku.
Analiza rynków mieszkaniowych
Autorzy raportu zwracają uwagę na narastającą lukę podażową, która mimo przewidywanych obniżek stóp procentowych nie jest w stanie zrównoważyć rosnących kosztów zakupu mieszkań. Rynek nieruchomości pozostaje podatny na zmiany gospodarcze i społeczne, a rosnące koszty życia oraz zaostrzające się wymagania planistyczne i ekologiczne wpływają na rekordowe ceny ofertowe w największych miastach Europy. W 2024 roku wiele krajów zanotowało spadek podaży nowych mieszkań.
Różnorodność cen w Europie
Ceny mieszkań w Europie wykazują znaczne różnice. Najniższe ceny za metr kwadratowy odnotowano w Turcji, gdzie wynosiły średnio 949 euro, a także w Bośni i Hercegowinie oraz Albanii. Z kolei najwyższe ceny miały miejsce w Luksemburgu, Izraelu oraz Wielkiej Brytanii. Mediana cen w 75 badanych miastach w 2024 roku to 3 739 euro za metr kwadratowy, a Tel Awiw, Luksemburg i Monachium należą do najdroższych miast pod względem cen nieruchomości.
Polski rynek nieruchomości
W Polsce ceny mieszkań wyrażone w euro wzrosły o ponad 19% rok do roku, co jest najwyższym wynikiem wśród analizowanych krajów. Średnia cena za metr kwadratowy wynosiła 2 792 euro, co jest poniżej średniej europejskiej. Warszawa i Kraków odnotowały ceny porównywalne do Rzymu, a Kraków był liderem wzrostu cen z wynikiem 28,1% w 2024 roku. Pomimo tego, polskie ceny są znacznie niższe w porównaniu z miastami takimi jak Praga.
Rynek najmu
Również rynek najmu wykazuje duże zróżnicowanie cenowe. Luksemburg pozostaje najdroższym miejscem do wynajmu mieszkania, a wysokie czynsze odnotowano również w Paryżu i Dublinie. W Polsce Warszawa jest najdroższa z ceną 17,9 euro za metr kwadratowy, wyprzedzając Kraków, Gdańsk i Wrocław, które utrzymują się na poziomie zbliżonym do średniej europejskiej.
Dostępność mieszkań a zarobki
Wskaźnik dostępności cenowej pokazuje, ile średnich miesięcznych wynagrodzeń potrzeba na zakup 70-metrowego mieszkania. W wielu europejskich miastach ceny mieszkań rosły szybciej niż wynagrodzenia, co uwidacznia rosnący wskaźnik. Najtrudniejsza sytuacja panuje w Amsterdamie, Atenach i Pradze. W Polsce Katowice wypadają najlepiej pod względem dostępności mieszkań, w przeciwieństwie do Warszawy.
Koszty finansowania nieruchomości
Koszty kredytów hipotecznych również różnią się między krajami. Średnie oprocentowanie wyniosło niespełna 4%, z najniższymi stawkami w Bułgarii i Chorwacji, a najwyższymi na Węgrzech. Polska znalazła się na drugim miejscu pod względem wysokości oprocentowania na poziomie 7,67%. Eksperci przewidują przyszłe obniżki stóp procentowych, które mogłyby poprawić sytuację nabywców mieszkań.
Wyzwania podażowe
Głównym problemem pozostaje niedostateczna podaż mieszkań. W ponad połowie analizowanych krajów liczba nowych mieszkań wprowadzanych na rynek zmniejszyła się w 2024 roku. Polska, mimo spadku podaży, pozostaje w czołówce pod względem liczby nowych mieszkań. Niemniej jednak, w dużych polskich miastach, takich jak Wrocław i Warszawa, sytuacja pogorszyła się, a tempo budowy znacznie zwolniło.